Een aantal (on)bekende Deventenaren met rood gele roots delen iedere week hun visie op Go Ahead Eagles en meer met ons. Deze week is de beurt aan Edwin Lugt die o.a. enkele jaren voorzitter van Go Ahead Eagles is geweest.
QATAR 2022 en de verdorven wereld die FIFA heet
Komend weekend gaat het WK in Qatar van start. Zoals iedereen inmiddels wel weet, is dit WK gekocht. Wat weinigen echter weten, is dat dit eveneens geldt voor minimaal drie eerder gehouden WK’s. Maar goed, we hebben het nu over Qatar. Van de 24 leden van de zogeheten FIFA Executive Committee, het orgaan dat het WK middels hoofdelijke stemming aan een land toewijst, bleek in 2010 dat meer dan de helft niet bestand was tegen de financiële lokroep uit het woestijnstaatje.
De nog geen 10 wél integere leden van de zogeheten FIFA ExCo zullen bij de overvloedige lunches en diners ongetwijfeld iets exclusievers voorgeschoteld hebben gekregen, maar bij de stemming zaten ze er wel als zodanig bij: voor spek en bonen dus. De uitslag stond immers al van tevoren vast: voor een bedrag van tussen de € 1 en € 5 miljoen per stem waren al die op het eerste gezicht zo waardige maar in praktijk o zo criminele bondsvoorzittertjes gretig door de knietjes gegaan. Onder andere Mohammed Bin Hammam, op dat moment voorzitter van The AFC (de Aziatische UEFA) en daarmee tevens lid van de ExCo, was namens zijn thuisland Qatar de gulle gever.
Australië was één van de vier andere landen die zich naast Qatar voor de organisatie van het WK 2022 kandidaat hadden gesteld. Ten tijde van het bidding-proces (2010) was ik directeur van Sydney FC en in die hoedanigheid mocht ik een rol spelen bij de ontvangst van het rondreizende FIFA-circus dat gedurende een aaneengesloten periode van twee maanden de speelsteden in alle kandidaat-landen bezocht en inspecteerde. De Australische voetbalbond FFA had behoorlijk uitgepakt, met de aanwezigheid van onder meer de minister-president en een aantal sportgrootheden. Het 6-koppige FIFA-gezelschap werd gedurende drie dagen in Sydney vanzelfsprekend uitgebreid gefêteerd.
Achteraf bleek het echter een rondje voor de bühne te zijn, een farce die zijn weerga niet kende. Good old Sepp Blatter erkende in 2017 namelijk publiekelijk dat Australië ‘never ever had any chance’. Niet zo’n slimme uitspraak natuurlijk, want sindsdien maakt onze Sepp grote kans om, als hij het al zou willen wagen DownUnder te bezoeken, er bij het populaire Australische tv-programma Border Security als levend ongedierte te worden uitgepikt. De kosten van het Australische bid kwamen overigens uit op zo’n € 30 miljoen. Het leverde welgeteld één stem op. Niet alleen de allerduurste stem van allemaal dus, maar ook nog eens een waardeloze.
De stofwolken rondom de WK-toewijzing waren nog niet opgetrokken of het illustere duo Sepp en Mohammed, tot dat moment dikke maatjes, ging met elkaar de strijd aan. Bin Hammam had namelijk besloten zich in 2011 als tegenkandidaat van Blatter bij diens voorgenomen herverkiezing als FIFA-voorzitter op te werpen. En dat vond Sepp natuurlijk maar niets. Dus ja hoor, wat gebeurde er: 2 dagen voor de verkiezing moest Bin Hammam zijn kandidatuur intrekken nadat was aangetoond dat hij druk bezig was geweest om, hoe verrassend, stemmen te kopen.
Mohammed bleek bij zijn bezoek aan een congres in Trinidad en Tobago alle stemgerechtigden uit de Caribische regio een envelop met $40 duizend cash te hebben aangeboden. Volgens Bin Hammam betrof dit gewoon een presentje zonder bijbedoeling en was het weer iets wat anders dan een Rolex. De sluwe Blatter kreeg via één van zijn trouwe volgelingen een belastende foto in handen. Bin Hammam, die nadien van een door Blatter ‘uitgezette val’ sprak, is inmiddels voor het leven geschorst.
Een klinkende overwinning voor Sepp derhalve, die zonder tegenkandidaat herkozen werd en de wereld nadien probeerde te doen geloven dat hij het allemaal ‘For the Good of the Game’ (de FIFA slogan destijds) deed. Insiders wisten echter wel beter: het was meer ‘For the good of Sepp, his family and his friends’. Uit een in 2016 openbaar gemaakt onderzoek bleek namelijk dat ome Sepp gedurende de 5 jaar ervoor een slordige € 72 miljoen aan bonussen had uitgekeerd: aan zichzelf en aan zijn FIFA-kompanen Jérôme Valcke (secretaris-generaal) en Markus Kattner (financieel directeur). Ach ja, een graantje meepikken was Blatter wel toevertrouwd en ‘het systeem’ stond dit blijkbaar toe; de topmensen konden doen wat ze wilden, van enige controle was geen sprake.
Echter, toen bekend werd dat Blatter twee maanden voor zijn herverkiezing in 2011 een bedrag van € 2 miljoen aan UEFA-voorzitter Michel Platini (die naar verluidt overwoog zich eveneens kandidaat te stellen) had overgemaakt, viel voor onze kleine Zwitserse vriend het doek, na maar liefst 17 jaar FIFA-voorzitterschap. Ook drievoudig Europees voetballer van het jaar Platini, die zich vanzelfsprekend van geen kwaad bewust was en claimde dat e.e.a. een verlate betaling voor reeds 10 jaar daarvoor geleverde diensten betrof (yeah, right….), kwam niet ongeschonden uit de strijd. Hem viel een schorsing van 8 jaar ten deel, later teruggebracht tot 4 jaar.
Overigens, om de rol van Platini nog wat onsmakelijker te maken én de verwevenheid van het internationale topvoetbal met de politiek te illustreren: ook de stem van Platini ging naar Qatar en wel nadat de toenmalige Franse president Nicolas Sarkozy hem daartoe had verzocht c.q. had opgedragen tijdens een lunch met de zoon van de Emir én de minister-president van Qatar. Als dank kreeg de zoon van Platini een mooie baan aangeboden bij een bedrijf dat in handen is van Qatari en werd Frankrijk kort na de toewijzing van het WK met een bestelling van 50 vliegtuigen van het Franse Airbus door Qatar Airways verblijd. Tenslotte kocht de Qatarese investeringsmaatschappij Oryx Qatar Sports Investments in hetzelfde jaar de aandelen van Paris Saint Germain, de favoriete club van, jawel, Sarkozy…
De voetballiefhebber zal zich wellicht afvragen hoe het toch mogelijk is dat dit soort wantoestanden zich in de top van het voetbal kunnen voordoen. En hoe het kan gebeuren dat Qatar het WK niet is ontnomen nadat onomstotelijk was vastgesteld dat het via omkoping was verkregen. In de normale maatschappij wordt omkoping immers als een misdrijf gekwalificeerd, maar in de internationale voetbalwereld kan dit blijkbaar ongestraft plaatsvinden? Het antwoord is (helaas) ‘ja’ en de reden is vrij simpel. Het is de macht van het geld, macht corrumpeert en corruptie loont. De internationale voetbaltop is daarmee vergiftigd en daardoor in-en-in verrot.
De structuur van de internationale voetbalorganen FIFA en UEFA speelt hierbij een bepalende rol: het zijn feitelijk politieke organisaties, waarbij het ‘one member, one vote’ principe van toepassing is. Dit betekent dat de stem van een ministaatje als de Kaaimaneilanden even zwaar weegt als dat van een groot voetballand als Duitsland. De deur voor vriendjespolitiek en corruptie staat daarmee wagenwijd open. Immers, met een gift van € 1 miljoen voor de ontwikkeling van het voetbal in -pak hem beet- Tonga (zonder vervolgens te checken of het daar ook voor wordt aangewend….) zou zomaar de steun van dat land kunnen worden verkregen.
Iedereen weet dat het gebeurt, degenen die het durven om e.e.a. aan de orde stellen worden genegeerd of weggehoond. Voor de overgrote meerderheid van met name al die kleine, maar o zo bepalende voetballandjes is het simpelweg dé natte droom om aan tafel zitten bij de misschien wel machtigste niet-militaire organisatie ter wereld. Politieke leiders en leden van koningshuizen schuren tegen het voetbal aan en laten zich maar wat graag rondom wedstrijden fêteren. Met de toewijzing van internationale toernooien zijn daarnaast grote economische belangen gemoeid. De politiek maakt daar op haar beurt volop gebruik van, waarmee impliciet het verwerpelijke gedrag niet alleen gedoogd maar zelfs gestimuleerd wordt (zie ook het voorbeeld van Frankrijk hierboven).
En zo kan het zijn dat voetbalbobo’s, die nou juist zijn benoemd om de belangen van het mondiale voetbal te dienen én de integriteit van de sport te beschermen, onderdeel vormen van een organisatie met een verdorven cultuur die door maffiatrekjes (‘we zijn één voetbalfamilie en we lossen onze problemen intern op’) wordt gekenmerkt.
De kans dat het bestaande, vuile belangenspel in de toekomst zal verdwijnen, is minimaal. Hiervoor dienen de randvoorwaarden c.q. de spelregels namelijk te worden gewijzigd, waaronder het FIFA stemprincipe. Echter, aangezien voor dit laatste een statutenwijziging nodig is en iedere wijziging de steun van 75% van de 211 leden vereist, gaat dit nooit gebeuren. Geen land zal immers bereid zijn te accepteren dat zijn stem minder waard wordt c.q. minder meetelt dan dat van een ander (groter voetbal)land. De FIFA is derhalve gevangen in en door haar eigen systeem – en hetzelfde geldt overigens voor de UEFA, waar voor een statutenwijziging 66,7% van de stemmen is vereist.
Dus, als het bovenstaande een gegeven is, onderneemt de FIFA dan wellicht zelf nog iets om ons in ieder geval te doen geloven dat zij ethiek ‘ergens’ in het vaandel heeft staan? Jawel, de FIFA beschikt over een zogeheten Ethics Committee, maar helaas is ook dat orgaan de afgelopen 5 tot 10 jaar al weer door de nodige schandalen omgeven.
Maar hoe zit het dan met de opvolger van Blatter, Gianni Infantino? Doet die het dan niet beter en, vooral, eerlijker? Welnu, deze vanuit de UEFA naar voren geschoven bestuurder beloofde bij zijn verkiezing begin 2016 dat hij per direct een aantal hervormingen zou doorvoeren, o.a. op het gebied van transparantie en goed bestuur. Dat klonk op zich dus best veelbelovend. Echter, nog geen 6 maanden later bleek al weer dat Gianni op kosten van de FIFA een fors aantal privé-uitgaven had gedaan, van € 10 duizend voor een matras t.b.v. de ouderlijke slaapkamer tot de inhuur van een chauffeur voor zijn gezin tijdens zijn afwezigheid. Een behoorlijk prijzig matrasje overigens, hij had beter een Deventer Auping kunnen aanschaffen….
Ongetwijfeld getergd door het feit dat de Ethics Committee het had gewaagd zijn handel en wandel te onderzoeken, besloot Gianni zich vervolgens actief te bemoeien met de herbenoeming van de twee voorzitters van dit orgaan, in die zin dat hij deze herbenoeming wilde blokkeren. Dat lukte, waarbij overigens niet alleen beide heren het veld dienden te ruimen maar tevens 11 van de 13 leden. Niet geheel verrassend kwam Infantino overal mee weg en werd hij in 2019 zonder tegenstander en met groot applaus van de 211 leden voor een nieuwe termijn van 4 jaar herkozen. En zo zet het, om het zacht uit te drukken, twijfelachtige FIFA-beleid zich ongestoord en doodleuk voort.
Tenslotte: volgens Infantino wordt Qatar 2022 het beste WK ooit en is iedereen welkom. Omdat enkele oud-topvoetballers, waaronder onze eigen Ronald de Boer, tegen een kleine vergoeding ook erg enthousiast over Qatar waren, neigden we er al naar om dit een beetje te geloven.
Maar met een afvaardiging van onze regering, hopelijk met bossen wortelen, kazen én een beetje boter op het hoofd, en wellicht ook nog de koning hossend op de tribune, weten we het zeker en zijn al onze twijfels verdwenen. Wij zaten er de hele tijd naast: het is absoluut niet zo dat financiële belangen boven principes gaan. De sport zegeviert en die verkapte dwangarbeiders, alsmede de nabestaanden van degenen die het niet hebben overleefd, moeten niet zo zeuren. Het is nou eenmaal allemaal ‘part of the (beautiful) game’.
Dat FIFA compensatiefonds van € 440 miljoen (van de geschatte € 10 miljard winst) mag er dan wel niet komen, omdat de kleine FIFA-lidstaten hun eigen portemonnee toch nét iets belangrijker achten, maar die arbeiders hebben mooi wél de sympathie van onze aanwezige regeringsvertegenwoordigers. En dat is ook wat waard. Laten we ons vooral op het voetbal concentreren, waar de FIFA enkele weken geleden haar leden in een kansloze brief al toe verzocht.
Het is te hopen dat de voetballers én de coaches, die naar mijn mening in deze politieke en corrupte jungle niets is aan te rekenen, wél ballen hebben en zich tijdens het toernooi niet alleen voetballend van hun beste kant zullen laten zien. Veel plezier de komende weken en Oranje boven!
